يکشنبه ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
تفکر در تاریخ و عبرت ها برای راه یابی تمدنی:
درک ما از ناصرالدین شاه و عصر قاجاریه، تا حد زیادی متاثر و محدود به متون تاریخی تدوین شده در دوره پهلوی هاست. به همین دلیل، شاید به بسیاری از زوایای پنهان این دوره که به تعبیر احمد سیف «قرن گمشده» است، وقوف کامل نیافته ایم. به عنوان مثال، در نگاه اغلب ما، ناصرالدین شاه، فردی ابله، فرومایه، مذبذب، زن باره و فاسدی است که کار اصلی اش وطن فروشی و نخبه کشی و ساخت و پاخت با روس و انگلیس، و اوج دنائتش قتل امیر کبیر مظلوم بود. اما از کنار این پرسش هم نمی توان گذشت که که اگر او چنین بود (که واقعا هم بود)، چگونه توانست ۵۰ سال بر ایران حکومت کند؟ آن هم در دوره ای که وزش و لرزش انقلاب صنعتی انگلیس و انقلاب سیاسی فرانسه، تمام دول و ملل دنیا را دستخوش تغییرات و دگرگونی های عمیق سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کرده بود!واقعیت این است که ناصرالدین شاه قاجار، برخلاف تصویری که از او غالب شده است، انسان ناآگاه و بی خبری نبود و در قیاس با شاهان قاجار و اکثر شاهزادگان و والیان وقت، حتی یک سر و گردن هم در آشنایی با اوضاع جهان و ظرایف عرصه سیاست ایران، از آنها بالاتر بود. همه هنرهای زمانه از شعر، نقاشی، خطاطی و خطابه خوانی گرفته تا تیراندازی، سوارکاری، نویسندگی و دلربایی را در خود داشت، الا یک هنر؛ «هنر حکمرانی و حکمروایی»! او بیش از چگونه حکومت کردن، «چگونه در قدرت ماندن» را بلد بود و این هنر سیاه را به بهترین شکل و با بدترین روش به کار بست. با لطایف الحیلی خودش را در دل توده ها و چشم نخبگان فرو کرد و همه را فریب داد تا خودش بی رقیب بماند.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
برداشت ها از کتاب مقاومت شکننده از قاسم خرمی تا نجف لک زایی:
به مناسبت ایام بزرگداشت پیروزی انقلاب اسلامی به بررسی ساختار پژوهشی و یافته‌های کتاب مقاومت شکننده:تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سال‌های پس از انقلاب اسلامی، نوشته جان فوران استاد جامعه شناسی دانشگاه کالیفرنیای آمریکا و ترجمه احمد تدین در سال ۱۳۷۰" توسط قاسم خرمی پرداخته شده است. این کتاب یکی از آثار روشمند درباره تحولات چند قرن اخیر ایران است. بعد از بیان نظرات خلاصه وار قاسم خرمی، اقدام به ضمیمه کردن تحلیل‌های نجف لک زایی (۱۳۸۳) درخصوص این کتاب شده است. تضارب آرای دو فرد مورد اشاره، شفاف کننده ابعاد مورد تاکید در این کتاب است.
کد خبر: ۳۹۴۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
«بلای بی‌تاریخی و جهان بی‌آینده»؛
دکتر رضا داوری‌اردکانی باور دارد متفکری که در رؤیای پدید‌آمدن عهد و عصری دیگر باشد، چه‌بسا با عصر و عهد خود مخالفت کند. بسیاری از متفکران تنها دغدغه‌شان خلق مفاهیمی بوده است تا از عهد و عصر خود فراتر رفته و به انکار وضع موجود دست بزنند. همان‌گونه که دلوز می‌گوید کار فلسفه خلقِ مفاهیم است.
کد خبر: ۳۹۳۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
گزارشی از برگزاری همایش سالانه «مسئولیت اجتماعی علم و نقش انجمنهای علمی» :
اولین همایش سالانه «مسئولیت اجتماعی علم و نقش انجمنهای علمی» دوشنبه ۹ بهمن ماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. گزارش زیر، بیان خلاصه وار مهمترین مسائلی است که در این همایش مورد توجه صاحب نظران بوده است.
کد خبر: ۳۹۳۷۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۱
ایدئولوژی علیه ایدئولوژی :
به مناسبت زادروز زنده‌یاد داریوش شایگان در چهارم بهمن ماه، در برنامه «برخورد» تصمیم گرفته‌ایم نشستی در نقد و بررسی میراث فکری این متفکر برگزار کنیم و ازاین‌رو با دکتر حسین مصباحیان و دکتر احسان شریعتی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
کد خبر: ۳۹۳۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
روان‌شناسان به جنگ بی‌حوصلگی می‌روند:
زندگی ملالت‌بار است. روزها و شب‌های تکراری ما را در چنگال خودشان می‌فشارند و سیاهی فضای ذهنمان را پر می‌کند. انسان‌ها از ملال متنفرند، حتی حاضرند درد بکشند، به‌شرط اینکه از ملال نجات پیدا کنند. اگر به نقطه‌ای رسیدیم که به نظرمان هر روز، مثل روزهای قبلش است و کارها و تفریحات و رابطه‌هایمان دیگر لذتی برایمان ندارد، چه‌کار می‌توانیم بکنیم؟ فرهنگ امروز، جواب ساده‌ای دارد: فرار کن. اما برخلاف تصویر رایجی که می‌گوید برای بیرون آمدن از ملالت باید «چیزهای تازه» به زندگی‌مان بیاوریم، فرار کردن به سمت کار یا رابطه‌های جدید هم می‌تواند خیلی زود دوباره ملالت‌بار شود.کی‌یرکگور، فیلسوف دانمارکی، می‌گوید: ملال را نمی‌توان با یافتن زندگی‌ای تازه درمان کرد، برعکس، ملال فقط با عمیق‌تر شدن در زندگی‌ای که همین الان داریم تسلی می‌یابد.، اولین‌بار که زندگی را ملالت‌بار می‌یابیم، نشانۀ این است که دنبال شادی‌‌های جدید می‌گردیم. او نام این دوره را «مرحلۀ زیبایی‌شناختی زندگی» می‌گذاشت و آن را مخصوص دورۀ نوجوانی می‌دانست.اما برای اکثر انسان‌ها، این دورۀ تجربه و مصرف، گذراست و بعد از مدتی خودش ملال‌آفرین می‌شود. طوری که از خودمان می‌پرسیم: «همه‌اش همین بود؟» اینجاست که وارد «مرحلۀ اخلاقی» زندگی می‌شویم. در این مرحله، تعهدات بلندمدت و رابطه‌های عمیق و پایدار را می‌پسندید و ارزش چیزهای جدید در چشمتان کم می‌شود. این مرحله عمیق‌تر و بهتر است، اما باز هم عده‌ای را خسته و ملول می‌کند. آنها با وجود اینکه پیوندهایی عمیق و معنادار دارند، دنبال چیزی باز هم عمیق‌تر هستند. کی‌یرکگور می‌گوید این مرحله، مرحلۀ دینی زندگی انسان است که در آن به جست‌و‌جوی هدف یا غایتی متعال هستیم.
کد خبر: ۳۹۳۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۵
بیماری مزمن فساد اداری:
نگاهی به ویژگی‌های ساختار اداری سنتی و محیط اجتماعی و سیاسی تاریخ معاصر ایران نشانگر مفاسد اداری بسیاری بوده است. مقام و مسوولیت، ثروت کلانی به همراه داشت و بسیاری از افراد با دادن رشوه، به مقام‌های دولتی و حکومتی دست می‌یافتند و به این ترتیب، مسیر فساد را در جهت منافع شخصی می‌پیمودند.فساد اداری فقط ویژگی نظام‌های استبدادی سنتی نیست و در بیشتر نظام‌های اقتدارگرا و دیکتاتوری و حتی در بعضی دموکراسی‌های صنعتی دیده می‌شود.با وجود این، شکل‌های اداری، عمق و دامنه آن و مجاری و فنونی که از طریق آنها اعمال می‌شود، تابع ویژگی‌های اساسی نظام سیاسی است. از این رو، می‌توان فساد اداری را در اغلب حکومت‌ها و دوره‌های تاریخی ایران مشاهده کرد.در ادامه این گزارش، پدیده فساد اداری در دوران‌های مختلف تاریخ معاصر ایران از جمله در دوره قاجار و دوره پهلوی مورد بررسی قرار گرفته است .
کد خبر: ۳۹۳۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۳
« انسداد فکری ایرانیان»؛ گفت و گو با امیرحسین ساکت:
غرب هیچ‌گاه از گذشتۀ خود غافل نبوده و به خصوص سیر علوم غربی کاملاً پیوسته است. سنت‌های علمی غرب حتی در سیاه‌ترین اعصار تاریخ حفظ شده و استمرار یافته است. فلسفۀ غرب از تالس تا هایدگر تداوم داشته و همین موجب غنای آن شده است. اما آیا بزرگترین اتفاقات تاریخی ایران معاصر انعکاسی در آثار علامه یا دیگران داشته است؟ آیا آثار ایشان قبل و بعد از کودتای ۲۸ مرداد یا انقلاب اسلامی تفاوت محسوسی دارد؟
کد خبر: ۳۹۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
از غلامرضا خوشرو و سعید حنایی تا اکبر خرمدین و کلثوم:
قاتل سریالی، می‌تواند از هر ملیت، با هر مذهب و ساکن در هر نقطه از کره خاکی باشد. روانپزشکان هنوز درباره تاثیرات اقلیمی، محرومیت‌ها و نارضایتی‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بر ارتکاب قتل‌های سریالی به توافق نرسیده‌اند و جز در مواردی که ابتلای قاتل به بیماری روانی در زمان ارتکاب قتل اثبات شده، قاتل سریالی را در فهرست بیماران روانی قرار نمی‌دهند ولو اینکه ممکن است قاتل به یکی از انواع اختلالات روانی دچار باشد. گزارش زیر به بررسی ابعاد بیشتر این موضوع در آستانه دومین سالگرد مرگ اکبر خرمدین پرداخته است.
کد خبر: ۳۹۲۸۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۳۰
راستی آزمایی تصویر منتسب پیامبر اسلام؛
سال‌هاست نقاشی منتسب به دوران نوجوانی پیامبر اکرم (ص) در ایران منتشر شده که گفته می‌شود در زمانی که به همراه عمویش ابوطالب به شام سفر کرده، توسط یک راهب مسیحی نقاشی شده است؛ این گزارش به راستی‌آزمایی این فرضیه می‌پردازد.
کد خبر: ۳۹۲۱۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۲
ضرر صنایع از تحریم؛
صنعت در ایران گرفتار است؛ از سویی به دلیل وضعیت و شاخص‌های اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه و از سوی دیگر به دلیل نبود برنامه و استراتژی توسعه؛ شاید بزرگترین ضربه را صنعت کشور از همین منظر می‌خورد.استراتژی توسعه صنعتی به مجموعه‌ای از جهت‌گیری‌های بلندمدت گفته می‌شود که از یکسو، چارچوب و نحوه ارتباط بخش صنعت کشور با اقتصادجهانی را تعریف می‌کند و از سوی دیگر به‌طور غیرمستقیم بر تخصیص منابع بین صنایع و یا گروههای صاحب‌نفوذ جامعه اثر می‌گذارد. به این ترتیب استراتژی توسعه صنعتی به مثابه نقشه راهی است که سیاست صنعتی کشور را تعیین می‌کند. در واقع، سیاست مذکور در بردارنده همه سیاست‌های صنعتی، تجاری، ارزی، پولی و مالی است که همگی در یک راستا و به صورت هماهنگ در جهت تحقق استراتژی توسعه صنعتی تنظیم می‌شوند.در چنین شرایطی، هنوز احکام مهمی‌که لازمه تدوین استراتژی توسعه صنعتی است روی زمین مانده است. به‌نظر می‌رسد در سایه همین ابهام و بی عملی است که صنایع در ایران، قربانی کمبود‌ها می‌شوند و در شرایطی که حرکت چرخ‌های صنعت می‌تواندمتضمن فعالیت اقتصادی مولد باشد، قطع برق صنایع به‌دلیل فعالیت ماینر‌ها و استخراج رمز ارزها، ارجح شناخته شده و این حرکت بی‌برنامه تداوم می‌یابد. از این‌رو انتظار می‌رود دولت سیزدهم نسبت به مشخص کردن جایگاه صنعت در اقتصاد ایران هر‌چه سریعتر اقدام کرده و با تدوین برنامه‌ای دقیق نسبت به اولویت‌بندی صنایع اقدام کند تا نقشه راه برای سال‌های پیش‌رو روشن باشد. در این شرایط سایر بخش‌ها از جمله سیاستگذاران حوزه انرژی با دریافت دقیق مسیر حرکت، خود را با وضعیت ترسیم شده تطبیق داده و لازم است فضا را برای رشد بخش مولد اقتصاد مهیا کنند. مهمترین دستاورد این اقدام مهار تورم افسارگسیخته، ایجاد اشتغال پایدار و همچنین بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی در جامعه خواهد بود.
کد خبر: ۳۹۲۰۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
بنرسیاسی شهرداری؛
صادق زیباکلام در واکنش به بنرهای متعددی که شهرداری تهران درباره جدایی بحرین از ایران در سطح شهر نصب کرده، گفت: ایران برای اینکه در قبال جدایی رسمی بحرین چیزی به دست آورده باشد، انگلیسی‌ها سه جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را به ایران واگذار کردند. این سه جزیره هم مثل بحرین، مالکیتش برای ایران خیلی قطعی و مسجل نبوده است. در دو جزیره تنب بزرگ و تنب کوچک شرایط طبیعی‌اش به گونه‌ای بوده که کسی زندگی نمی‌کرده است. در ابوموسی هم یک عده جمعیت عرب بودند که خیلی ارتباطی با ایران نداشتند. این استاد علوم سیاسی خاطرنشان کرد: بنابراین انگلیسی‌ها رسما می‌پذیرند که این سه جزیره از آن ایران شود.
کد خبر: ۳۹۱۳۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۸
قدرت در شادمانی است؛
رالف والدو امرسون نوشته است «قدرت در شادمانی است». ما معمولاً شادمانی را نقطۀ مقابل قدرت و تلاشی غیرواقعی برای نشاط‌بخشیدن به اوضاع می‌دانیم. ولی امرسون می‌دانست شادمانی ذخیره‌ای برای خویشتن ماست، ابزاری برای شکل‌دادن به زندگی که می‌تواند جایگاه ما را در دنیای اجتماعی تغییر دهد و ما را به اجتماع وصل کند. در این روزها که موجی از اخبار بد جهان را احاطه کرده است، شادمانی شایستۀ توجه است.شادمانی که جایگاهش را از دست داده و نادیده گرفته می‌شود می‌تواند لحظه‌ای آرامش و حمایت را به همراه بیاورد. فایدۀ اصلی‌اش در زمان بحران پدیدار می‌شود. صرف‌نظر از تجاری‌شدن فرهنگ شاد و سرخوشیِ کاذب سیاستمان، شادمانی ابزاری است که معمولاً هنگام فراموشی، با ایجاد آزادی عاطفی، ما را از بندهایمان رها می‌کند. شادمانی، حتی با برداشت امروزی از آن، نوعی قدرت هیجانی است که نباید نادیده گرفته شود. شادمانی «امید» منجی‌گرایانه یا «خوش‌بینی» سیاست‌مدارانِ سطح پایین نیست. شادمانی نوید‌های ساده‌تری می‌دهد.
کد خبر: ۳۹۰۴۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
دوباتن، فرزند مدرنیته؛
تاکنون سه عنوان «هفت مهارت عاطفی برای خوب زیستن»، «فرهنگ به چه کار می‌آید» و «رام کردن سرمایه‌داری» از مجموعه‌ی «مدرسه‌ی زندگی» در انتشارات کرگدن منتشر شده است. بدین مناسبت، نشست هفتگی شهر کتاب در روز سه‌شنبه ۳۰ خرداد به تحلیل و بررسی فلسفه‌ورزی به سبک دوباتن اختصاص داشت. این نشست با حضور حمیده بحرینی و رضا بهرامی و مشارکت از راه دور ایمان فانی (استرالیا) و کاوه بهبهانی (شیراز) برگزار شد.
کد خبر: ۳۸۹۷۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
منشاء فلافل؛
از آفات مسلم جمهوری اسلامی در گام دوم انقلاب ،تداوم کم توجهی ها و عدم حساسیت ها به صلاحیت فنی ،حرفه ای و مدیریتی وزرا، در کنار صلاحیت سیاسی آنهاست. آخر کسی در این مجلس به اصطلاح انقلابی حضور نداشت که بپرسد که ضرغامی را چه به وزارت گردشگری و میراث فرهنگی؟ اطلاعات این فرد از این حوزه چقدر است؟ چقدر توان شناخت اولویت ها و چرخه ها را دارد؟ حال وزیر عزیز و همسایه سابق ما، فلافل عربی را غذای ایرانی می داند و در مقابل اسرائیل غاصب، موضع گیری می کند. بخدا اگر به آینده بینانسلی جمهوری اسلامی حساسیت ندارید، برای آبروی خودتان ارزش و احترام قائل باشید. فلافل نه غذای ایرانی است و نه اسرائیلی، سابقه عربی دارد و توسعه یافته شبه قاره هند و بنگلادش است.
کد خبر: ۳۸۹۳۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۳
عضو پژوهشی دانشگاه ایالتی وین بیان کرد:
در جلسه سوم از مجموعه «مباحثی در سیره‌نگاری و سیره پیامبر اسلام (ص)» فرهاد قدوسی، عضو پژوهشی دانشگاه ایالتی وین در میشیگان آمریکا طی سخنانی به بررسی مختصر ۳ رویکرد از ۴ رویکرد اتخاذ شده از سوی محققان آکادمیک غربی در رابطه با تاریخ اولیه اسلام به طور عام و زندگانی پیامبر اسلام به‌طور خاص پرداخت.
کد خبر: ۳۸۹۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۳
مسئولیت اجتماعی بانک پاسارگاد در حوزه آموزش و فرهنگ:
بانک پاسارگاد، در ادامه اقدامات خیرخواهانه در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی و با هدف توسعه فضا‌های فرهنگی و ترویج فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی، در روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲، کتابخانه "بینش پاسارگاد" را در روستای "اشترمل" استان همدان افتتاح و عملیات احداث دو کتابخانه دیگر در روستا‌های "کوزره" و "ده‌پیاز" این استان را آغاز کرد.بدین‌ترتیب نهمین کتابخانه ساخته‌شده توسط بانک پاسارگاد در استان همدان با مساحت ۱۳۰ مترمربع بنا و ۱۰۰ مترمربع محوطه‌سازی افتتاح و عملیات ساخت دو کتابخانه دیگر در این استان آغاز گردید.
کد خبر: ۳۸۸۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۹
در پی موضع گیری هایدگر نسبت به یهودیان؛
در هیاهوی خبری انتشار جلد چهارم «دفترچه‌های سیاه» هایدگر و پدیدار شدن وجوه تازه‌ای از موضع‌گیری‌های وی نسبت به یهودیان به‌ویژه در آلمان نازی بود که خبر شوک‌آور دیگری در رابطه با فیلسوف هستی‌اندیش، توجه محافل فکری و فلسفی را به خود جلب نمود. دانشگاه فرایبورگ کرسی هایدگر را در دانشکدهٔ فلسفه لغو کرد.
کد خبر: ۳۸۸۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۵
اعتصاب غذا چیست؟!
پس از انتشار تصاویر فرهاد میثمی و خبر اعتصاب غذای او، این سوال مطرح شد که اساسا «اعتصاب غذا» چیست و انواع آن کدام است. همچنین تاریخ اعتصاب غذا در جهان چیست؟ در این پرونده این موضوع را بررسی کرده و مهمترین اعتصابات غذا در ایران و جهان را گردآوری کرده است.
کد خبر: ۳۸۶۳۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۶
ساختار‌های معیوب جامعه ایران؛
سیدسعید زاهد، جامعه‌شناس، در مورد ساختار‌های معیوبی که بعد از انقلاب اسلامی مانع رسیدن به شرایط مطلوب اسلامی، در جامعه ما شده‌اند یا حرکت رو به پیشرفت جامعه را کند کرده‌اند، علت را در تبدیل تفکر فردگرا به تفکر اجتماع گرا می داند و معتقد است: در بسیاری از موارد که مردم ارزش‌های خود را پایمال و در تهدید می‌بینند، درمقابل آن خود را مصلوب‌الاختیار می‌یابند و احساس می‌کنند که کاری هم از دست‌شان برنمی‌آید. این ساختار‌های معیوب با تحول در علوم انسانی و اجتماعی و نظام‌سازی براساس آن قابل حل خواهد بود. البته لازم به ذکر است که در رفع آسیب‌ها هردو شیوه اقناع و اعمال، در شرایط خودش باید به‌کار گرفته شود و اتخاذ سیاست‌های یکجانبه اثر مطلوب نخواهد داشت.
کد خبر: ۳۸۴۳۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۹